bài viết
Giới thiệu đàn Cello và Contrabass
Th5
Sự quyến rũ của âm thanh trầm trong âm nhạc cổ điển
Trong thế giới nhạc cụ cổ điển, không thể không giới thiệu đàn Cello và Contrabass – hai cây đàn trầm mang đến chiều sâu và cảm xúc cho bản nhạc. Nếu violin được xem như giọng nữ cao, thì cello và contrabass chính là “giọng nam trầm” không thể thiếu trong bất kỳ dàn nhạc nào. Bài viết ” Giới thiệu đàn Cello và Contrabass ” này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguồn gốc, cấu tạo, âm thanh và vai trò của hai nhạc cụ đặc biệt này.
Giới thiệu đàn cello
Nguồn gốc và lịch sử phát triển
Đàn cello (còn gọi là violoncello) xuất hiện vào khoảng thế kỷ 16 tại Ý, là thành viên thuộc họ đàn vĩ (string family) cùng với violin và viola. Với hình dáng lớn hơn violin, cello có thân dài và cần đàn lớn, cho phép tạo ra âm thanh trầm ấm, giàu cảm xúc.
Ban đầu, cello chỉ được dùng để đệm trong dàn nhạc, nhưng theo thời gian, nhiều nhà soạn nhạc lớn như Bach, Beethoven, hay Elgar đã sáng tác riêng những bản solo tuyệt vời cho đàn cello. Điều này giúp cây đàn ngày càng được đánh giá cao cả trong nhạc cổ điển và đương đại.
Cấu tạo của đàn cello
Cello thường cao khoảng 120 cm, với 4 dây có âm thanh từ thấp đến cao là C, G, D, A. Thân đàn được làm từ gỗ vân sam và gỗ thích (maple), còn dây đàn có thể được làm từ kim loại hoặc vật liệu tổng hợp.
Điểm đặc biệt của cello là người chơi thường ngồi khi biểu diễn, đặt đàn giữa hai chân và dùng vĩ kéo để phát âm thanh.
Âm thanh đặc trưng
Âm thanh của cello trầm ấm, đầy nội lực và cảm xúc. Cây đàn này có thể thể hiện sự buồn bã, sâu lắng nhưng cũng không kém phần mãnh liệt khi cần. Đây là lý do vì sao cello thường được sử dụng trong các bản nhạc buồn, lãng mạn hoặc những đoạn nhạc cao trào.
Vai trò trong dàn nhạc và âm nhạc hiện đại
Trong dàn nhạc giao hưởng, cello là thành phần chính của bộ dây, thường đảm nhiệm phần giai điệu trung – thấp hoặc tạo nền hòa âm. Ngoài ra, cello còn xuất hiện trong:
Nhạc phim
Nhạc kịch
Nhạc pop, rock (như nhóm 2Cellos, Apocalyptica)
Giới thiệu đàn contrabass (double bass)
Lịch sử và tên gọi
Contrabass, còn được gọi là double bass, upright bass hoặc đại hồ cầm, là cây đàn dây trầm nhất trong dàn nhạc. Xuất hiện từ thế kỷ 15–16, contrabass có nhiều phiên bản khác nhau trong lịch sử nhưng cuối cùng ổn định thành hình dáng hiện nay vào thế kỷ 18.
Đặc điểm cấu tạo
Contrabass là nhạc cụ lớn nhất và thấp nhất trong họ dây, cao khoảng 180–200 cm. Nó có 4 dây (E, A, D, G), đôi khi có thêm dây thứ 5 để mở rộng âm vực thấp hơn.
Vì kích thước lớn, người chơi contrabass thường đứng hoặc ngồi ghế cao khi biểu diễn. Vĩ kéo dài và nặng hơn cello, hoặc đôi khi người chơi gảy dây (pizzicato) – kỹ thuật thường thấy trong jazz.
Âm thanh và chức năng
Âm thanh của contrabass rất sâu, vang và có lực. Trong dàn nhạc, contrabass đóng vai trò như “bệ đỡ âm thanh”, giữ nhịp và nền trầm cho cả dàn nhạc. Trong một số bản nhạc, nó cũng có đoạn solo nhưng không phổ biến như cello.
Contrabass còn được dùng trong:
Nhạc jazz (rất phổ biến)
Nhạc blues, rockabilly
Nhạc dân gian của nhiều quốc gia
Giới thiệu đàn cello và contrabass có các đặc điểm nào :
| Tiêu chí | Đàn Cello | Đàn Contrabass |
|---|---|---|
| Kích thước | Nhỏ hơn, cao khoảng 120cm | Lớn hơn, cao tới 200cm |
| Cách chơi | Ngồi, kẹp đàn giữa hai chân | Đứng hoặc ngồi ghế cao |
| Âm vực | Trung – trầm | Rất trầm |
| Vai trò | Giai điệu trầm, solo | Nền nhịp, hỗ trợ âm trầm |
| Phổ biến trong thể loại | Nhạc cổ điển, pop, rock | Jazz, cổ điển, blues |
Vì sao nên đọc hoặc tìm hiểu những bài viết giới thiệu đàn cello và contrabass?
1. Phát triển cảm âm và cảm xúc
Hai loại đàn này giúp người học luyện khả năng cảm nhận âm thanh sâu sắc và điều khiển cảm xúc qua từng giai điệu.
2. Cơ hội biểu diễn đa dạng
Từ dàn nhạc giao hưởng đến nhóm nhạc nhỏ, từ sân khấu cổ điển đến phòng thu hiện đại – cello và contrabass đều có đất diễn.
3. Thể hiện cá tính âm nhạc
Không ồn ào như violin hay mạnh mẽ như trống, âm thanh trầm lắng của cello và contrabass thể hiện sự chín chắn, sâu sắc và tinh tế.
4. Giới thiệu đàn cello và contrabass được các nghệ sĩ nổi tiếng thế giới
Để cảm nhận rõ giá trị của hai nhạc cụ này, bạn có thể tìm nghe tác phẩm của những nghệ sĩ nổi bật như:
Yo-Yo Ma (Mỹ): Một trong những nghệ sĩ cello hàng đầu thế giới với phong cách biểu diễn giàu cảm xúc và sáng tạo.
Mischa Maisky (Latvia): Nghệ sĩ cello có chất riêng rất mãnh liệt, thường xuyên biểu diễn các bản cổ điển nổi tiếng.
Edgar Meyer (Mỹ): Nghệ sĩ contrabass nổi bật, biểu diễn cả cổ điển, jazz và bluegrass với kỹ thuật đáng kinh ngạc.
Gary Karr (Canada): Được xem là một trong những nghệ sĩ contrabass solo đầu tiên nổi tiếng toàn cầu.
Việc theo dõi và học hỏi từ các nghệ sĩ quốc tế giúp người yêu nhạc tại Việt Nam có thêm động lực và cảm hứng để tiếp cận các nhạc cụ này.
Cảm nhận nghệ thuật từ những nốt trầm
Hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ hơn khi đọc bài viết ” giới thiệu đàn cello và contrabass “ – hai nhạc cụ đặc biệt trong dàn nhạc và đời sống âm nhạc hiện đại. Cho dù bạn là người yêu âm nhạc, đang tìm hiểu để học nhạc cụ, hay đơn giản là muốn hiểu thêm về nghệ thuật, thì việc tìm hiểu những nhạc cụ này chắc chắn sẽ làm phong phú thêm tâm hồn bạn.
